İnsanoğlu teknoloji geliştirirken kötü tecrübeler de yaşamıştır. Uzay teknolojileri bundan istisna değildir.
Uzay projeleri geliştirme ve test aşamalarında veya görev sırasında kazalar olmuştur. Kazaların bir kısmı uçuşlar sırasında bir kısmı ise testler sırasında olmuştur. Ölümlü olan da vardır, yaralanma şeklinde olan da.
Hata yapmamak için özellikle mürettebatlı uçuşlarda bütün kontroller tekrar tekrar yapılır. Ama buna rağmen bazen beklenmedik kazalar da olmuştur. Bu kazaların bir kısmı raporlanmıştır. Ancak Sovyetler Birliği kazaları saklamıştır. Ordan alınacak tecrübeler çok değerli idi ancak paylaşmadıkları için Amerika kaza yaptıktan sonra bu bilgileri açmışlardır.
Bugün itibariyle uzay uçuşlarında 15 astronot, 4 kozmonot öldü. Ancak projelerin yapımı sırasında ve testlerde çalışanlardan ölenler de oldu.
Fırlatma istatistiklerine bakıldığında her 100 uçuştan yaklaşık ikisinin kaza yaptığını görüyoruz.
1971’den beridir hiçbir Rus kozmonot ölmemiştir.
24 Nisan 1967’de Vladimir Komarov uzaya iki defa giden ilk Rus kozmonot idi. İkinci uçuşunda çıkan problemler sebebiyle görevleri yarım bırakıp dünyaya dönmek zorunda kaldı. Ancak Soyuz 1’in inişte paraşütü açılmadı ve hızlı yere çarptığı için içinde bulunan Vladimir Komarov öldü. Murphy hikayesi gibi.
30 Haziran 1971’de Soyuz 11 misyonunda görev alan 3 Rus kozmonot 3 hafta uzay istasyonu Salyut 1 içinde görev yapmışlardı. Salyut 1’den ayrılma sırasında havalandırma süpabı açık kalmıştı. Uzayda ölen 3 kozmonot onlardır. Diğer kazalar dünya atmosferi (100 km) içinde olmuştur.
Yazan: Doç.Dr.Lokman KUZU